‘มื้อโซเดียมหนัก’ หมายถึงการรับประทานอาหารที่มีปริมาณโซเดียมสูงเกินความจำเป็นของร่างกายในหนึ่งมื้อ เช่น มื้อที่กินอาหารที่มีรสชาติเค็มจัด อาหารแปรรูป อาหารสำเร็จรูป รวมไปถึงเมนูบุฟเฟต์ต่างๆ ที่มีการปรุงรสเข้มข้นเพื่อดึงรสชาติออกมา ตัวอย่างของมื้อโซเดียมหนัก ได้แก่:การกินหม้อไฟ หรือชาบู ที่น้ำซุปมีรสเค็ม, มื้อปิ้งย่างที่หมักเนื้อด้วยซอสเข้มข้น, กินอาหารแซ่บๆ ที่มีผงปรุงรสมากเกินไป, ทานอาหารฟาสต์ฟู้ด เช่น ไก่ทอด เฟรนช์ฟรายส์ การรับโซเดียมมากเกินไปจะทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำไว้ในเนื้อเยื่อ เพื่อเจือจางความเข้มข้นของเกลือในเลือด เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการบวมน้ำ ซึ่งมักสังเกตได้ชัดเจนที่สุดบริเวณใบหน้า รอบดวงตา และมือ
หลังจากเพลิดเพลินกับ บุฟเฟต์ อาหารทะเล ซดน้ำซุปเค็มๆ หรือจัดเต็มมื้อแซ่บๆ ที่มีผงนัวล้นๆ หลายคนคงรู้สึกถึง ‘ใบหน้าที่บวมตุ่ย’ ในวันถัดมา ปัญหานี้เกิดขึ้นได้ง่ายกว่าที่คิด และเกี่ยวข้องกับการ กินเค็ม โดยตรง แต่ไม่ต้องกังวล เพราะบทความนี้จะพาไปดู วิธีแก้หน้าบวม อย่างได้ผล และของกินที่ช่วยลดอาการบวมได้จริง!
การ กินเค็ม มากเกินไปจะส่งผลทันทีต่อร่างกาย ด้วยกลไกดังนี้
- การกักเก็บน้ำ เมื่อร่างกายได้รับโซเดียมสูง ร่างกายจะต้องกักเก็บน้ำเพื่อรักษาสมดุลของเกลือและน้ำในเซลล์ ทำให้เกิดการบวมที่ใบหน้า แขน ขา และรอบดวงตา
- การเปลี่ยนแปลงของเส้นเลือดฝอย โซเดียมทำให้เส้นเลือดฝอยมีการซึมผ่านของของเหลวมากขึ้น ส่งผลให้ของเหลวออกมาอยู่ภายนอกเซลล์มากขึ้น เป็นสาเหตุของอาการบวม
- การทำงานหนักของไต ไตต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อขับโซเดียมส่วนเกินออกจากร่างกาย ถ้าไตยังขับออกได้ไม่หมด ก็จะมีน้ำสะสมอยู่ในร่างกายมากกว่าปกติ ส่งผลให้หน้าบวม
อาการบวมจากการกินเค็มอาจสังเกตได้ทันทีในเช้าวันรุ่งขึ้น โดยเฉพาะหลังจากกินมื้อใหญ่ในช่วงกลางคืน เช่น บุฟเฟต์ ชาบู ปิ้งย่าง หรือมื้อแซ่บจัดหนัก
หลังมื้อโซเดียมหนัก วิธีแก้หน้าบวมแบบเร่งด่วนที่ทำได้ง่ายที่สุดคือ ดื่มน้ำเปล่ามากๆ เพื่อช่วยขับโซเดียมส่วนเกินออกจากร่างกาย อย่าดื่มรวดเดียวทีเดียวเยอะๆ แต่จิบระหว่างวันจะช่วยให้เห็นผลดีกว่า
- เลือกทานผลไม้ที่มีโพแทสเซียมสูงอย่างกล้วย แตงโม หรือส้ม เพื่อช่วยปรับสมดุลน้ำในร่างกาย และหลีกเลี่ยงการเติมโซเดียมเพิ่ม เช่น อาหารสำเร็จรูปหรือขนมขบเคี้ยวรสเค็ม
- ผักสดอย่างแตงกวาและขึ้นฉ่ายก็ช่วยขับน้ำส่วนเกินได้ดี ลองทำสลัดเบาๆ กินคู่กับน้ำสลัดไขมันต่ำ จะช่วยให้รู้สึกสดชื่นขึ้น
- ถ้ามีเวลา เดินเล่นหรือทำโยคะเบาๆ จะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและน้ำเหลือง ลดการบวมได้รวดเร็วขึ้น และหากบวมมาก อาจใช้ผ้าชุบน้ำเย็นประคบบริเวณที่บวมเพื่อช่วยลดอาการอย่างเห็นผล
- ดื่มชาเขียวไม่หวานเป็นตัวช่วยเสริมอีกอย่างที่ดี เพราะนอกจากจะช่วยขับน้ำแล้ว ยังมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวไวขึ้นด้วย
