รวมช่องทางติดตาม 3I/ATLAS ดาวหางนอกระบบ พบได้แค่ครั้งเดียว

Highlights

• ครั้งเดียวในประวัติศาสตร์ส่วนตัว 3I/ATLAS คือดาวหางนอก ระบบสุริยะ ลำดับที่สามที่ค้นพบ และด้วยวงโคจรแบบไฮเปอร์โบลา มันจะจากไปตลอดกาล ทำให้เป็นโอกาสเดียวในชีวิตที่คุณจะได้ติดตามวัตถุจากต่างระบบดาวอย่างใกล้ชิด
• การติดตามต้องใช้กล้องโทรทรรศน์ ดาวหางนี้มีความสว่างน้อยกว่าที่คาดการณ์ไว้ (ระดับ Mag 10) ดังนั้นผู้สนใจในประเทศไทยจะต้องใช้กล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็กถึงกลางในการสังเกตการณ์ในช่วงก่อนรุ่งสาง
• อกาสการเรียนรู้ระดับโลก การศึกษา 3I/ATLAS เปิดเผยข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับองค์ประกอบทางเคมีของดาวหางที่ก่อตัวในระบบดาวอื่น ซึ่งเป็นกุญแจสำคัญในการทำความเข้าใจการก่อกำเนิดของ ระบบสุริยะ และความหลากหลายของสสารในกาแล็กซีของเรา

ก่อนจะไปติดตามข่าวสารมารู้จักก่อนว่า 3I/ATLAS คืออะไร? สำหรับ 3I/ATLAS คือ ดาวหางนอกระบบสุริยะ เป็นวัตถุที่โคจรมาจากห้วงอวกาศอันไกลโพ้นนอกขอบเขตแรงโน้มถ่วงของดวงอาทิตย์ หรือกล่าวได้ว่ามันไม่ได้มาจากระบบสุริยะของเรานั่นเอง คำว่า ‘3I ย่อมาจาก ‘The third interstellar object’ ซึ่งหมายถึงวัตถุจากต่างระบบสุริยะลำดับที่สามที่นักดาราศาสตร์เคยค้นพบอย่างเป็นทางการ ต่อจาก 1I/’Oumuamua และ 2I/Borisov ถูกค้นพบเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2025 โดยกล้องโทรทรรศน์สำรวจ ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) ในประเทศชิลี

ความพิเศษที่ทำให้คนทั้งโลกจับตามอง

1. มาจากนอกระบบสุริยะ นี่คือเหตุผลหลักที่ทำให้ 3I/ATLAS พิเศษสุด ๆ การได้ศึกษาวัตถุที่ก่อกำเนิดจากระบบดาวดวงอื่นจะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ได้ข้อมูลใหม่ ๆ เกี่ยวกับการก่อตัวของดาวเคราะห์และองค์ประกอบทางเคมีในห้วงอวกาศที่แตกต่างไปจากที่เราคุ้นเคย โดยคาดการณ์ว่ามันอาจมีอายุถึง 7-14 พันล้านปี หรืออาจเก่าแก่กว่า ระบบสุริยะของเราด้วยซ้ำ
2. โอกาสเดียวที่จะเห็น ด้วยเส้นทางการโคจรของ 3I/ATLAS ที่มีความเร็วสูงและเป็นแบบไฮเปอร์โบลา ซึ่งหมายความว่าแรงโน้มถ่วงของดวงอาทิตย์ไม่สามารถดึงมันให้อยู่ในวงโคจรปิดได้ มันจะเคลื่อนที่ผ่านระบบสุริยะ ของเราเพียงครั้งเดียวเท่านั้น หลังจากเข้าใกล้ดวงอาทิตย์และโลกล่าสุดนี้ มันจะโคจรออกไปตลอดกาลและไม่หวนกลับมาอีกในชั่วอายุคน ทำให้มันเป็นปรากฏการณ์ที่ ไม่มาแล้วอีกเลย เป็นการชมที่แท้จริงแบบ One-time Event
3. ที่ไทยสามารถเห็นชัดได้ ตามข้อมูลล่าสุดจาก NASA และหน่วยงานดาราศาสตร์อื่น ๆ 3I/ATLAS ได้เข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดไปแล้วเมื่อวันที่ 30 ตุลาคม 2025 และกำลังโคจรห่างออกไปจากดวงอาทิตย์ โดยจะเข้าใกล้โลกที่สุดอีกครั้งในวันที่ 19 ธันวาคม 2025 ที่ระยะห่างประมาณ 270 ล้านกิโลเมตร ซึ่งยังถือว่าไกลมากและไม่เป็นอันตรายต่อโลก

และด้วยความน่าสนใจนี้เราเลยอัปเดตช่องที่น่าติดตามให้เพื่อน ๆ ได้ศึกษา 3I/ATLAS กัน จะมีช่องทางไหนบ้างนั้นมาดูกันเลย

TikTok: kornktspace หนุ่มนักข่าวอากาศที่เนิร์ดเรื่องอวกาศ
ใครว่าเรื่องอวกาศต้องน่าเบื่อ? ช่อง TikTok และ YouTube ของ kornktspace เป็นตัวอย่างที่ดีของการนำเสนอข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ ที่เข้าถึงง่ายและสนุกสนาน กรทอง วิริยะเศวตกุล คือคอนเทนต์ครีเอเตอร์ด้านอวกาศ เจ้าของช่อง KornKT และคอลัมนิสต์ให้กับสำนักข่าวชั้นนำ ซึ่งเคยเป็นถึงแฟนพันธุ์แท้ระบบสุริยะมาแล้ว ซึ่งช่อง kornktspace ไม่ได้แค่อ่านข่าว แต่ยังทำคอนเทนต์ที่อธิบายเรื่องราวทางดาราศาสตร์ และวิทยาศาสตร์อวกาศที่ซับซ้อนให้กลายเป็นเรื่องที่เข้าใจง่ายและน่าติดตาม ด้วยภาษาที่เป็นกันเองและข้อมูลที่แม่นยำ

ช่องทางติดตาม https://www.tiktok.com/@kornktspace

ไม่มีแหล่งข้อมูลไหนจะเชื่อถือได้เท่ากับต้นทางอย่าง NASA อีกแล้ว องค์การ นาซ่า มีความรับผิดชอบในการค้นคว้าและติดตามวัตถุในอวกาศ รวมถึงการเผยแพร่ข้อมูลการค้นพบใหม่ๆ แก่สาธาร ณะอยู่เสมอ

• แหล่งข้อมูลหลัก: NASA ได้จัดทำหน้าเว็บไซต์พิเศษและคลังภาพ เพื่ออัปเดตข้อมูลของดาวหาง 3I/ATLAS โดยเฉพาะ บนหน้าเว็บเหล่านี้คุณจะพบกับข้อมูลทางเทคนิคที่ถูกต้องที่สุด ทั้งภาพถ่ายจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศอย่าง Hubble และ James Webb รวมถึงบทวิเคราะห์จากทีมนักวิทยาศาสตร์

• เครื่องมือติดตาม NASA มีเครื่องมือจำลองแบบ 3 มิติ ที่ชื่อว่า Eyes on the Solar System ซึ่งคุณสามารถใช้ติดตามเส้นทางการโคจรของ 3I/ATLAS ได้แบบเรียลไทม์ ทำให้เห็นภาพชัดเจนว่าดาวหางมาจากไหน และกำลังจะโคจรออกไปทางไหน ข้อมูลเหล่านี้จะช่วยให้คุณเข้าใจปรากฏการณ์ใน ระบบสุริยะ ได้ลึกซึ้งขึ้น

• วิธีค้นหา ลองใช้คำสำคัญ (Keywords) ในการ Search ภายในเว็บไซต์ NASA อย่างเช่น 3I/ATLA, Interstellar Comet, หรือ Comet ATLAS เพื่อเข้าถึงหน้าข้อมูลที่อัปเดตที่สุด คุณจะได้ข้อมูลแบบ First-hand ที่ไร้การบิดเบือน

ช่องทางติดตาม https://science.nasa.gov/solar-system/comets/3i-atlas/

แม้ว่าแหล่งข้อมูลที่เป็นทางการจะมีประโยชน์อย่างมาก แต่แพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียก็เป็นช่องทางที่รวดเร็วในการติดตามการสังเกตการณ์และภาพถ่ายจากชุมชนดาราศาสตร์ทั่วโลก

• ทำไมต้องใช้ Hashtag: การค้นหาด้วย #CometATLAS (หรือ #3IATLAS) จะช่วยให้คุณเข้าถึงฟีดข้อมูลแบบเรียลไทม์ จากนักดาราศาสตร์ และหอดูดาวต่างๆ ที่กำลังถ่ายภาพหรือสตรีมสดการเคลื่อนที่ของดาวหาง ซึ่งอาจเป็นภาพที่คุณไม่สามารถเห็นได้ด้วยตัวเอง

• ความน่าเชื่อถือ: แม้ว่าข้อมูลบนโซเชียลมีเดียอาจต้องใช้วิจารณญาณในการรับชม แต่การติดตามจากผู้ใช้ที่มีชื่อเสียงในวงการดาราศาสตร์ รวมถึงภาพถ่ายที่ระบุวันที่และสถานที่อย่างชัดเจน จะช่วยให้คุณได้รับข้อมูลเชิงประจักษ์เกี่ยวกับการมองเห็นล่าสุดของดาวหาง

คำเตือน: ระมัดระวังข่าวลือหรือการคาดเดาที่ไม่มีแหล่งข้อมูลอ้างอิงทางวิทยาศาสตร์ การตรวจสอบข้อมูลจาก NASAและนักดาราศาสตร์ที่เชื่อถือได้ควบคู่ไปกับการติดตามเทรนด์บนโซเชียลมีเดียจึงเป็นสิ่งสำคัญ